Herziening noodzakelijk
NEN 8012 werd voor het eerst in 2015 gepubliceerd om de markt te helpen om brandvoortplanting en rookontwikkeling met giftige gassen, zuurgraad en brandende vallende deeltjes zoveel mogelijk te beperken door de juiste toepassing van kabels. In 2017 volgde de Europese norm EN 50575. Deze norm specificeert eisen voor test- en beoordelingsmethoden voor het bepalen van het brandgedrag van elektrische leidingen. Daarnaast stelt deze norm eisen aan het aanbrengen van aanduidingen, waaronder van de brandklasse en rookklasse.
In juli 2020 werden vervolgens de Europese brandklassen en rookklassen voor elektrische leidingen volgens de NEN-EN 13501-6 opgenomen in het Bouwbesluit 2012. Dit had tot gevolg dat de eisen, als het om brandveilige kabels gaat, in het Bouwbesluit afweken van hoe deze kabels in NEN 8012:2015 waren opgenomen.
De nieuwe editie van NEN 8012 bestaat uit twee delen die los van elkaar gebruikt kunnen worden:
1. NEN 8012-1: Beperking van het ontwikkelen van brand en rook volgens het Bouwbesluit 2012. Dit deel bevat voorschriften voor het kiezen van leidingen waaraan altijd moet worden voldaan om de ontwikkeling van brand en rook te beperken zodat er voldoende tijd is om veilig uit een bouwwerk te kunnen vluchten. Dit deel is(alleen) bedoeld om aan de wettelijke minimale eisen uit het Bouwbesluit te voldoen. Het houdt geen rekening met (het beperken van) gevolgschade.
2. NEN 8012-2: Beperking van gevolgschade door brand en rook. Dit deel bevat voorschriften voor het kiezen van leidingen die gevolgschade door brand helpen beperken. Die gevolgen kunnen direct (materieel, omgeving, erfgoed, e.a.) en indirect (omzetverlies, milieuschade, enz.) zijn.
Met behulp van een eenvoudig stappenplan in NEN8012-1 (deel 1) kan men per gebruiksfunctie en ruimte direct het leidingtype volgens NEN-EN 13501-6 kiezen. Daarmee wordt voldaan aan de eisen uit het Bouwbesluit.
Het brandgedrag van kabels is niet (helemaal) vergelijkbaar met dat van andere bouwproducten. Kabels hebben een complexe samenstelling van materialen en lagen en verbinden in gebouwen doorgaans ruimtes en verdiepingen. Elektrische leidingen veroorzaken zelden zelf brand, maar kunnen het verloop en de gevolgen van brand wel beïnvloeden. Brandende kabels kunnen namelijk ook toxische gassen en brandende, vallende deeltjes veroorzaken die tot gevolgschade kunnen leiden. Volgens onderzoek komen de meeste mensen bij brand niet om door de brand zelf, maar door de(giftige) rook. Deze aanvullende risico’s respectievelijk gevolgschade, die welwaren meegenomen in de NEN8012:2015 vallen niet onder de minimale eisen uit het Bouwbesluit en daarmee evenmin onder NEN 8012-1.
Wie wel rekening wil houden met gevolgschade en het aantal dodelijke slachtoffers zo veel mogelijk wil beperken, moet de kabelselectie op NEN 8012-2 baseren. Deel 2 bevat een eenvoudig stappenplan om per gebruiksfunctie en ruimte het leidingtype te kiezen waarmee enerzijds wordt voldaan aan de in het Bouwbesluit gestelde eisen om het ontwikkelen van brand en rook te beperken en anderzijds ook de directe of indirecte gevolgschade wordt geminimaliseerd.
Door de NEN8012-2 te gebruiken wordt ook het veiligheidsniveau geborgd De opname van elektrische leidingen in Bouwbesluit 2012 is bedoeld om geen afbreuk te doen aan het veiligheidsniveau maar om de wettelijk minimum eisen te beschrijven.
Productnorm
Naast de brandeigenschappen van elektrische leidingen is het ook essentieel dat deze leidingen voldoen aan de elektrische eigenschappen die zijn vastgelegd in de Nederlandse productnormen NEN 3617 en 3618. De NEN 3617 behandelt sterkstroomkabels met XLPE-isolatie en PVC-mantel en de NEN 3618 gaat over halgeenvrije sterkstroomkabels. In beide normen staande CPR brandklassen voor de Nederlandse kabeltypes, brandvoortplanting maar ook rookontwikkeling met giftige gassen, zuurgraad en brandende vallende deeltjes, expliciet beschreven.
